ေသြးစြန္းေသာေက်ာက္စိမ္း
Adam Dean—Panos
ကမၻာၿပိဳသလို အျဖစ္မ်ိဳးႀကံဳလုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရဲမင္းႏုိင္ဟာ ေက်ာက္ျဖဳန္း ေျမအစအနေတြ ေရာႁပြမ္းတဲ့ ေတာင္ေစာင္းေပၚမွာ မတ္တတ္ရပ္ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေတြမွာေတာ့ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးဟာ ေန႔တိုင္းႀကံဳလာႏုိင္တဲ့ ကိစၥပါ။ သူကိုယ္တိုင္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္ကေတာ့ ေျခာက္လ ေလာက္ ၾကာျမင့္ခဲ့ပါၿပီ။
မုတ္သံုရာသီဥတု အကုန္ ေလာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ ရပ္စာေလာက္ အရြယ္အစားမ်ိဳး ဘီးႀကီးေတြ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ထရပ္ကားႀကီးတစ္စီးက ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေတြကေန တူးထုတ္ထား တဲ့ ေက်ာက္သားအစအနေတြနဲ႔ ေျမႀကီးေတြကို ေတာင္ေစာင္းမွာ လာပံုသြားတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ေျမစာပံုႀကီးထဲမွာ တန္ဖိုးရွိတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းအတိုအစေလး တစ္ခုေလာက္မ်ား ေတြ႕ေလမ လားဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြသူေတြ စုၿပံဳၿပီးလုိက္ရွာၾကေတာ့တယ္။
ရဲမင္းႏုိင္ဟာ ေျမၿပိဳက်တာ ကို မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ခင္ အသံကို အရင္ၾကားလုိက္ရတယ္။ မိုးၿခိမ္း သံလို စူးစူးဝါးဝါးအသံမ်ိဳးႀကီးပါ။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီထိ စိမ့္ဝင္တုန္လႈပ္သြားခဲ့တယ္။ သူ႔နားမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ အရွင္လတ္ လတ္ေျမပိၿပီး ေပ်ာက္သြားတယ္။ အသက္ (၂၈) ႏွစ္အရြယ္ ရဲမင္းလတ္ကိုလည္း လည္ပင္းနစ္တဲ့ထိ ေျမစာေတြ ဖံုးသြားတယ္။
‘‘ကြၽန္ေတာ္ ဒီမွာ’’လုိ႔ သူကေသြး႐ူးေသြးတမ္း ေအာ္ပါတယ္။ၿပီးေတာ့ အသက္႐ွဴေပါက္ရ ေအာင္ လြန္႔လူးရင္း ႀကိဳးစား႐ုန္း ကန္ေနခဲ့ရတယ္။
ဘဝတူ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြသူေတြက သူ႔ကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ ဆြဲထုတ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒါ့အ ျပင္မလႈပ္မယွက္ ၿငိမ္သက္ေနတဲ့ အသက္ (၁၉) ႏွစ္အရြယ္ လူငယ္တစ္ေယာက္ကိုလည္း ရွာေဖြၿပီး ကယ္ဆယ္ႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္မွာ လူ သံုးဦးေသတယ္လုိ႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆို တာ ဘယ္သူမွ တိတိက်က်မသိႏိုင္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ဖ်ား က ဖားကန္႔ေဒသမွာ အခုလိုအျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ေသသူေတြ အေျမာက္အျမားရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အေလာင္းျပန္မရသူေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
ကမၻာ့အရည္အေသြး အ ေကာင္းဆံုး ေက်ာက္စိမ္းေတြ ထြက္ရွိတဲ့ နယ္ေျမမွာ ေရမေဆး ေက်ာက္ လာရွာသူေတြကေတာ့ လူတန္းစားမ်ိဳးစံုပါပဲ။ အဲဒီေဒသ က ေတာင္ကုန္းေတြေပၚမွာ သူ႔လုိပဲ အလြတ္သေဘာနဲ႔ ေရမေဆး ေက်ာက္ရွာေဖြေနသူေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လုိ႔ ရဲမင္းႏုိင္က ဆိုတယ္။ ဒီေဒသမွာ ေတာင္တိုင္းလို လိုက ကမၻာေပၚမွာ အရည္အေသြးအေကာင္းဆံုး ေက်ာက္စိမ္းေတြ တိမ္ျမဳပ္တည္ရွိေနၾကတယ္။ မိသားစုဝင္ဆံုး႐ံႈးထားသူေတြ၊ မူးယစ္ေဆးစြဲေနတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္ သားေတြ အပါအဝင္ မ်က္ႏွာစိမ္းေတြ မ်ားပါတယ္။ ရဲမင္းႏိုင္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ေမွာ္ဆည္းဆာဆိုတဲ့ မိုင္းတြင္းေနရာက ေျမၿပိဳမႈအၿပီးမွာလည္း ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ဒီေျမစာပံုေတြေအာက္မွာ ဘယ္သူေတြကို ျမႇဳပ္ႏွံၿပီးသား ျဖစ္သြားေစသလဲဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တုိ႔လည္း မသိဘူးေလ’’လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အရည္အေသြးေကာင္းမြန္ တဲ့ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသားေတြ အဓိက မက္ေမာၾကတယ္။ တ႐ုတ္မွာ ေက်ာက္စိမ္းဝယ္လိုအားက တစ္ဟုန္ထိုးျမင့္တက္လာသလို စံခ်ိန္တင္ေရာင္း အားေတြလည္း ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေတာ့ အထင္ကရ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ ေရးလုပ္ငန္းစုႀကီးေတြက စြန္႔ပစ္ တဲ့ ေျမစာေတြၾကားမွာ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြသူ သံုးသိန္းဝန္းက်င္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ သူ တို႔ရဲ႕ ဘဝေတြဟာ ေျမၿပိဳမႈေတြ၊ မူးယစ္ေဆးဝါးစြဲလမ္းမႈေတြနဲ႔ ေရာဂါဘယေတြရဲ႕ နိစၥဓူဝၿခိမ္းေျခာက္မႈေအာက္မွာ ရွင္သန္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ေက်ာက္ စိမ္းတူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္း ကြန္ရက္ကိုေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ၊ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြ၊ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားလက္ နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ေတြ၊ အေမရိကန္အစိုးရက အလိုရွိေနတဲ့ မူးယစ္ရာဇာေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။တ႐ုတ္မွာ ေကာင္းကင္ဘံုရဲ႕ ရတနာတစ္ပါးအျဖစ္ တင္စားၾကတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းဟာ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္ နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြၾကား ျပည္ တြင္းစစ္မီးကို အားေကာင္းေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာေလ့လာေစာင့္ ၾကည့္မႈအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Global Witness ကေတာ့ ၂၀၁၄ အတြင္းျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေက်ာက္စိမ္းကုန္ သြယ္ ေရာင္းခ်မႈ တန္ဖိုးဟာ စုစုေပါင္းေဒၚလာ ၃၁ ဘီလီယံ ေလာက္ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ဒါဟာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးဂ်ီဒီပီပမာဏရဲ႕ ထက္ဝက္နီးပါးနဲ႔ ညီမွ်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာက္ စိမ္းလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ပြင့္ လင္းျမင္သာမႈ သိပ္မရွိပါဘူး။
Global Witnsess ရဲ႕ အဆို အရ ဒီေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈကို ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ထိပ္ဆံုးပိုင္း ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ ဆက္ စပ္တဲ့ ခ႐ိုနီေတြ၊ ကုမၸဏီေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ထားၾကပါတယ္။ စစ္တပ္ႀကီးစိုးအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာဆယ္စုႏွစ္ ငါးခုေလာက္ ၾကာျမင့္ ခဲ့ရာကေန အရပ္သားတစ္ပိုင္း အစိုးရေခတ္ကို ေျပာင္းလာေပ မယ့္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းေတြ ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး အစိုးရအတြက္ ကန္႔သတ္ နယ္ေျမတစ္ခု ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ေက်ာက္စိမ္းတံုး အမ်ားစုဟာ ေမွာင္ခိုလမ္းေၾကာင္းကေန တစ္ဆင့္ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထဲကို ေရာက္သြားၾကပါတယ္။ အာရွ တုိက္ရဲ႕ အဆင္းရဲဆံုးစာရင္းဝင္ ႏုိင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ ပါဝင္ေနခ်ိန္မွာ တကယ္တမ္းထုတ္လုပ္မႈရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းေလာက္ကိုသာ တရား ဝင္ထုတ္ျပၿပီး အစိုးရဆီမွာ အခြန္ေဆာင္ၾကတာပါ။ အဂတိလိုက္စားမႈေတြ၊ စာရင္းေဖ်ာက္မႈေတြနဲ႔ အတူ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ ပမာ ဏက ခန္႔မွန္းဖုိ႔ မလြယ္ပါဘူး။ Global Witnessကေတာ့ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ‘ေခတ္သစ္သမိုင္းမွာ အႀကီးမားဆံုး သဘာဝသယံဇာတ ဓားျပမႈႀကီး’လုိ႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ဖူးပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာမွာေတာ့ အေမရိကန္ သမၼတ (ေဟာင္း) ဘားရက္အိုဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ေက်ာက္စိမ္းနဲ႔ ပတၱျမားေတြ တင္သြင္းမႈအေပၚ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ ကို ဖယ္ရွားေပးလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေက်ာက္မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းက ႏုိင္ငံတကာမွာ အႀကီးအ က်ယ္နာမည္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ အေမရိကန္က အခုလို တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိတ္ပင္မႈကို ဖယ္ရွားေပး လုိက္တာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဒီခ်ဳပ္)ပါတီ အာဏာရလာတဲ့ အေျခအေနအ ေပၚ တံု႔ျပန္အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ သေဘာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစိုးရ အဖြဲ႕သစ္က ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း မွာ လံုၿခံဳေရးအဆင့္အတန္းေတြ ျမႇင့္တင္ဖို႔၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြ တိုက္ဖ်က္ဖို႔ အရွိန္ျမႇင့္လုပ္ေဆာင္လာမွာကို ေက်ာက္စိမ္းတြင္း ပုိင္ရွင္ေတြ စိုးရိမ္ျခင္း ေၾကာင့္ပဲ ဖားကန္႔က အစိမ္းေရာင္သဘာဝရတနာေတြ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ မႈကို ပိုၿပီးျမန္ျမန္ဆန္လုပ္လာၾကျပန္တယ္။
‘‘လာမယ့္ ႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ဆို ေက်ာက္စိမ္းလံုးဝ မရွိေတာ့ မယ့္ ပံုစံမ်ိဳးကို အသည္းအသန္ တူးေနၾကတာ’’လို႔ အဲဒီေဒသမွာ အလုပ္လုပ္ေနသူ တစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။ ‘‘မဟုတ္ဘူးဗ်။ ၁၀ႏွစ္ေလာက္အတြင္း လံုးဝေပ်ာက္သြားေတာ့မယ့္ ပံုစံမ်ိဳးကို တူးၾက တာ’’လုိ႔ သူက ျပန္ျပင္ၿပီး မွတ္ ခ်က္ေပးလိုက္ပါေသးတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ အရည္အေသြး
အေကာင္းဆံုး ေက်ာက္စိမ္းေတြထြက္ရွိတဲ့ မိုင္းတြင္းေနရာ အားလံုးလိုလိုကို ႏုိင္ငံျခားသားေတြခ်ဥ္းကပ္ခြင့္မရေအာင္ ပိတ္ထားပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္္မကေတာ့ ဖားကန္႔ကို ဝင္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ အခ်ိတ္အ ဆက္ေတြ ရထားခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ေတာ္ဝင္မင္းဆက္ေတြ တန္ဖိုး ထားတဲ့ တြင္းထြက္ရတနာေတြ ခိုေအာင္းရာ၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါပိုးထူထပ္ရာေဒသကို ေရာက္ရွိခဲ့ တယ္။ ကြၽန္မေရွ႕က ျမင္ကြင္းက ေတာ့ Star Wars ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ဝင္ခန္းတစ္ခုမွာ အရြယ္ႀကီးမား တဲ့ ပုရြက္ဆိတ္အံုႀကီးေတြ လႈပ္ရွားသြားလာေနသလိုပါပဲ။ ကြၽန္မ လွမ္းၿပီး ေထာက္လွမ္းၾကည့္တဲ့ ေနရာကဆိုရင္ေတာ့ ေတာင္ေစာင္းေပၚကို အင္းဆက္ပိုးေကာင္ေလးေတြ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး တက္ေနသလို ထင္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့အနီးကပ္လာေအာင္ ကားေမာင္းၾကည့္ေတာ့ ဒါဟာလူေတြမွန္း ထင္ထင္ရွားရွားျမင္လာရတယ္။ ေျမတူးစက္ေတြ၊ ဧရာမထရပ္ကားႀကီးေတြ၊ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြသူေတြက လမ်က္ႏွာျပင္လုိမညီမညာျဖစ္ေနတဲ့ ေျမျပင္ေပၚမွာ ေကြ႕ဝိုက္သြားလာေနပံုက တျခားၿဂိဳဟ္တစ္ခုေပၚ ေရာက္သလိုပါပဲ။ ဖားကန္႔ဟာ တစ္ခ်ိန္တုန္းကေတာ့ က်ားရဲေတြ က်က္စားၿပီး သစ္ႀကီးဝါးႀကီးေတြနဲ႔ စိမ္းလန္းစိုျပည္တဲ့ ေနရာတစ္ခုပါ။ အခုေတာ့ ကြၽန္မျမင္ရသမွ်က ဖုန္ေတြ၊ ေျမညိဳညိဳေတြပါပဲ။ အရင္တုန္းက ေက်ာက္စိမ္းကို လက္နဲ႔တူးၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေဖာက္ခဲြေရးပစၥည္းေတြ၊ အႀကီးစားယႏၲရားေတြနဲ႔ တူးၾကျပန္တယ္။ ဒီစက္ယႏၲရားႀကီးေတြ အမ်ားစုကိုေတာ့ အေမရိကန္၊ ဒါမွမဟုတ္တ႐ုတ္ကေန တင္သြင္းလာၾက တာပါ။ ဒီယႏၲရားႀကီးေတြက တေရြ႕ေရြ႕လႈပ္ရွားရင္း ေတာတစ္ ေတာလံုးကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ရွင္းပစ္လုိက္ႏုိင္တယ္။ ေတာင္ႀကီးတစ္ေတာင္လံုးကို လပိုင္းအတြင္းၿဖိဳခ်ပစ္လုိက္ႏုိင္တယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဖားကန္႔ဟာ ေသလုေျမာပါးျဖစ္ေနခဲ့ၿပီးသားပါ။
ေသြးေျမက်ရတဲ့ မေတာ္တ ဆမႈေတြကလည္း တရိပ္ရိပ္ျမင့္တက္လာပါတယ္။ အႀကီးက်ယ္ ဆံုးျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို ဥပမာ ေပးရရင္ေတာ့ ၂၀၁၅ ႏိုဝင္ဘာေလာက္ကပါ။ အဲဒီတုန္းက ေျမၿပိဳမႈမွာ လူ ေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ ေသခဲ့တယ္။ ဒီကိစၥက မီဒီယာေတြရဲ႕ ေခါင္း ႀကီးပိုင္းသတင္း ျဖစ္လာတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ခဲြေလာက္အတြင္း မိုင္းတြင္း မေတာ္တဆမႈေတြ ေၾကာင့္ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ရာနဲ႔ခ်ီရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြက မွတ္တမ္းတင္ ထားခဲ့တယ္။
ဖားကန္႔က ေက်ာက္စိမ္းနန္း ေတာ္ မိုင္းတြင္းမွာ ညအခ်ိန္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရမေဆးေက်ာက္ ကို အလြတ္တမ္း ရွာေဖြသူေတြက ဓာတ္မီးေတြ ကိုယ္စီနဲ႔ပါ။ သံေပါက္ခြၽန္းေလးေတြ ကိုင္ၿပီး ေျမစာေတြကို လိုက္ဆြေနၾကတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခုကို ေပါက္မိတဲ့ အသံမ်ိဳးထြက္လာမလားဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
႐ုတ္တရက္ စူးစူးဝါးဝါး အသံတစ္ခုထြက္လာတယ္။ ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္မႈနဲ႔အတူ က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ထြက္ေပၚလာတဲ့ အသံမ်ိဳးပါ။ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြေနသူေတြဟာ အဲဒီ ေခ်ာက္ ကမ္းပါး အစပ္ကေန ကမူး႐ွဴးထိုး ေျပးလႊားေရွာင္တိမ္းၾကတယ္။ မိုင္းတြင္းထဲမွာ ေက်ာက္တံုး အ စိတ္အပိုင္းႀကီးတစ္ခု ၿပိဳက်တဲ့ အသံမ်ိဳးၾကားလို႔ပါ။ ကၽြန္မရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္က မီးေရာင္နဲ႔အတူ ထိတ္လန္႔မႈေၾကာင့္ ျပဴးက်ယ္ေန တဲ့ မ်က္ဝန္းေတြ၊ ဖုန္အလိမ္းလိမ္းေပက်ံေနတဲ့ လက္ေတြ၊ ႏြမ္းနယ္ခ်ည့္နဲ႔ေနတဲ့ ေျခေထာက္ေတြကို ျမင္လႊာတစ္ခုဆီ ပိုင္းျခားၿပီး ျမင္ေနခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဒီသတိေပးမႈဟာ သတင္းမွားတစ္ခုလုိ႔ သိလုိက္ရတယ္။ ဒါေပမဲ့တစ္လေတာင္မၾကာပါဘူး။ အဲဒီေနရာမွာပဲ ေျမၿပိဳမႈ တကယ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုး လူသံုးေယာက္ေလာက္ အသက္ေပးလုိက္ရတယ္။ ၿပိဳသလို အျဖစ္မ်ိဳးႀကံဳလုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရဲမင္းႏုိင္ဟာ ေက်ာက္ျဖဳန္း ေျမအစအနေတြ ေရာႁပြမ္းတဲ့ ေတာင္ေစာင္းေပၚမွာ မတ္တတ္ရပ္ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေတြမွာေတာ့ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးဟာ ေန႔တိုင္းႀကံဳလာႏုိင္တဲ့ ကိစၥပါ။ သူကိုယ္တိုင္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္ကေတာ့ ေျခာက္လ ေလာက္ ၾကာျမင့္ခဲ့ပါၿပီ။
မုတ္သံုရာသီဥတု အကုန္ ေလာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ ရပ္စာေလာက္ အရြယ္အစားမ်ိဳး ဘီးႀကီးေတြ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ထရပ္ကားႀကီးတစ္စီးက ေက်ာက္စိမ္းတြင္းေတြကေန တူးထုတ္ထား တဲ့ ေက်ာက္သားအစအနေတြနဲ႔ ေျမႀကီးေတြကို ေတာင္ေစာင္းမွာ လာပံုသြားတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ေျမစာပံုႀကီးထဲမွာ တန္ဖိုးရွိတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းအတိုအစေလး တစ္ခုေလာက္မ်ား ေတြ႕ေလမ လားဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြသူေတြ စုၿပံဳၿပီးလုိက္ရွာၾကေတာ့တယ္။
ရဲမင္းႏုိင္ဟာ ေျမၿပိဳက်တာ ကို မ်က္စိနဲ႔ မျမင္ခင္ အသံကို အရင္ၾကားလုိက္ရတယ္။ မိုးၿခိမ္း သံလို စူးစူးဝါးဝါးအသံမ်ိဳးႀကီးပါ။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ႐ိုးတြင္းျခင္ဆီထိ စိမ့္ဝင္တုန္လႈပ္သြားခဲ့တယ္။ သူ႔နားမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ အရွင္လတ္ လတ္ေျမပိၿပီး ေပ်ာက္သြားတယ္။ အသက္ (၂၈) ႏွစ္အရြယ္ ရဲမင္းလတ္ကိုလည္း လည္ပင္းနစ္တဲ့ထိ ေျမစာေတြ ဖံုးသြားတယ္။
‘‘ကြၽန္ေတာ္ ဒီမွာ’’လုိ႔ သူကေသြး႐ူးေသြးတမ္း ေအာ္ပါတယ္။ၿပီးေတာ့ အသက္႐ွဴေပါက္ရ ေအာင္ လြန္႔လူးရင္း ႀကိဳးစား႐ုန္း ကန္ေနခဲ့ရတယ္။
ဘဝတူ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြသူေတြက သူ႔ကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပဲ ဆြဲထုတ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ဒါ့အ ျပင္မလႈပ္မယွက္ ၿငိမ္သက္ေနတဲ့ အသက္ (၁၉) ႏွစ္အရြယ္ လူငယ္တစ္ေယာက္ကိုလည္း ရွာေဖြၿပီး ကယ္ဆယ္ႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္မွာ လူ သံုးဦးေသတယ္လုိ႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆို တာ ဘယ္သူမွ တိတိက်က်မသိႏိုင္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံေျမာက္ဖ်ား က ဖားကန္႔ေဒသမွာ အခုလိုအျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ေသသူေတြ အေျမာက္အျမားရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အေလာင္းျပန္မရသူေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
ကမၻာ့အရည္အေသြး အ ေကာင္းဆံုး ေက်ာက္စိမ္းေတြ ထြက္ရွိတဲ့ နယ္ေျမမွာ ေရမေဆး ေက်ာက္ လာရွာသူေတြကေတာ့ လူတန္းစားမ်ိဳးစံုပါပဲ။ အဲဒီေဒသ က ေတာင္ကုန္းေတြေပၚမွာ သူ႔လုိပဲ အလြတ္သေဘာနဲ႔ ေရမေဆး ေက်ာက္ရွာေဖြေနသူေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လုိ႔ ရဲမင္းႏုိင္က ဆိုတယ္။ ဒီေဒသမွာ ေတာင္တိုင္းလို လိုက ကမၻာေပၚမွာ အရည္အေသြးအေကာင္းဆံုး ေက်ာက္စိမ္းေတြ တိမ္ျမဳပ္တည္ရွိေနၾကတယ္။ မိသားစုဝင္ဆံုး႐ံႈးထားသူေတြ၊ မူးယစ္ေဆးစြဲေနတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္ သားေတြ အပါအဝင္ မ်က္ႏွာစိမ္းေတြ မ်ားပါတယ္။ ရဲမင္းႏိုင္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ေမွာ္ဆည္းဆာဆိုတဲ့ မိုင္းတြင္းေနရာက ေျမၿပိဳမႈအၿပီးမွာလည္း ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ဒီေျမစာပံုေတြေအာက္မွာ ဘယ္သူေတြကို ျမႇဳပ္ႏွံၿပီးသား ျဖစ္သြားေစသလဲဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တုိ႔လည္း မသိဘူးေလ’’လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အရည္အေသြးေကာင္းမြန္ တဲ့ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသားေတြ အဓိက မက္ေမာၾကတယ္။ တ႐ုတ္မွာ ေက်ာက္စိမ္းဝယ္လိုအားက တစ္ဟုန္ထိုးျမင့္တက္လာသလို စံခ်ိန္တင္ေရာင္း အားေတြလည္း ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေတာ့ အထင္ကရ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ ေရးလုပ္ငန္းစုႀကီးေတြက စြန္႔ပစ္ တဲ့ ေျမစာေတြၾကားမွာ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြသူ သံုးသိန္းဝန္းက်င္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ သူ တို႔ရဲ႕ ဘဝေတြဟာ ေျမၿပိဳမႈေတြ၊ မူးယစ္ေဆးဝါးစြဲလမ္းမႈေတြနဲ႔ ေရာဂါဘယေတြရဲ႕ နိစၥဓူဝၿခိမ္းေျခာက္မႈေအာက္မွာ ရွင္သန္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ေက်ာက္ စိမ္းတူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္း ကြန္ရက္ကိုေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ၊ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြ၊ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားလက္ နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ေတြ၊ အေမရိကန္အစိုးရက အလိုရွိေနတဲ့ မူးယစ္ရာဇာေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။တ႐ုတ္မွာ ေကာင္းကင္ဘံုရဲ႕ ရတနာတစ္ပါးအျဖစ္ တင္စားၾကတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းဟာ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္ နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြၾကား ျပည္ တြင္းစစ္မီးကို အားေကာင္းေစတဲ့ အေၾကာင္းတရားတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာေလ့လာေစာင့္ ၾကည့္မႈအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Global Witness ကေတာ့ ၂၀၁၄ အတြင္းျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေက်ာက္စိမ္းကုန္ သြယ္ ေရာင္းခ်မႈ တန္ဖိုးဟာ စုစုေပါင္းေဒၚလာ ၃၁ ဘီလီယံ ေလာက္ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ဒါဟာ တစ္ႏုိင္ငံလံုးဂ်ီဒီပီပမာဏရဲ႕ ထက္ဝက္နီးပါးနဲ႔ ညီမွ်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာက္ စိမ္းလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ပြင့္ လင္းျမင္သာမႈ သိပ္မရွိပါဘူး။
Global Witnsess ရဲ႕ အဆို အရ ဒီေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္မႈကို ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ထိပ္ဆံုးပိုင္း ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ ဆက္ စပ္တဲ့ ခ႐ိုနီေတြ၊ ကုမၸဏီေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ထားၾကပါတယ္။ စစ္တပ္ႀကီးစိုးအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာဆယ္စုႏွစ္ ငါးခုေလာက္ ၾကာျမင့္ ခဲ့ရာကေန အရပ္သားတစ္ပိုင္း အစိုးရေခတ္ကို ေျပာင္းလာေပ မယ့္ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းေတြ ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး အစိုးရအတြက္ ကန္႔သတ္ နယ္ေျမတစ္ခု ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ေက်ာက္စိမ္းတံုး အမ်ားစုဟာ ေမွာင္ခိုလမ္းေၾကာင္းကေန တစ္ဆင့္ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထဲကို ေရာက္သြားၾကပါတယ္။ အာရွ တုိက္ရဲ႕ အဆင္းရဲဆံုးစာရင္းဝင္ ႏုိင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ ပါဝင္ေနခ်ိန္မွာ တကယ္တမ္းထုတ္လုပ္မႈရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းေလာက္ကိုသာ တရား ဝင္ထုတ္ျပၿပီး အစိုးရဆီမွာ အခြန္ေဆာင္ၾကတာပါ။ အဂတိလိုက္စားမႈေတြ၊ စာရင္းေဖ်ာက္မႈေတြနဲ႔ အတူ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ ပမာ ဏက ခန္႔မွန္းဖုိ႔ မလြယ္ပါဘူး။ Global Witnessကေတာ့ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္းကို ‘ေခတ္သစ္သမိုင္းမွာ အႀကီးမားဆံုး သဘာဝသယံဇာတ ဓားျပမႈႀကီး’လုိ႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ဖူးပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာမွာေတာ့ အေမရိကန္ သမၼတ (ေဟာင္း) ဘားရက္အိုဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ေက်ာက္စိမ္းနဲ႔ ပတၱျမားေတြ တင္သြင္းမႈအေပၚ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ ကို ဖယ္ရွားေပးလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေက်ာက္မ်က္ရတနာလုပ္ငန္းက ႏုိင္ငံတကာမွာ အႀကီးအ က်ယ္နာမည္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ အေမရိကန္က အခုလို တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိတ္ပင္မႈကို ဖယ္ရွားေပး လုိက္တာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဒီခ်ဳပ္)ပါတီ အာဏာရလာတဲ့ အေျခအေနအ ေပၚ တံု႔ျပန္အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ သေဘာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစိုးရ အဖြဲ႕သစ္က ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ငန္း မွာ လံုၿခံဳေရးအဆင့္အတန္းေတြ ျမႇင့္တင္ဖို႔၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြ တိုက္ဖ်က္ဖို႔ အရွိန္ျမႇင့္လုပ္ေဆာင္လာမွာကို ေက်ာက္စိမ္းတြင္း ပုိင္ရွင္ေတြ စိုးရိမ္ျခင္း ေၾကာင့္ပဲ ဖားကန္႔က အစိမ္းေရာင္သဘာဝရတနာေတြ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ မႈကို ပိုၿပီးျမန္ျမန္ဆန္လုပ္လာၾကျပန္တယ္။
‘‘လာမယ့္ ႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ဆို ေက်ာက္စိမ္းလံုးဝ မရွိေတာ့ မယ့္ ပံုစံမ်ိဳးကို အသည္းအသန္ တူးေနၾကတာ’’လို႔ အဲဒီေဒသမွာ အလုပ္လုပ္ေနသူ တစ္ေယာက္က ေျပာပါတယ္။ ‘‘မဟုတ္ဘူးဗ်။ ၁၀ႏွစ္ေလာက္အတြင္း လံုးဝေပ်ာက္သြားေတာ့မယ့္ ပံုစံမ်ိဳးကို တူးၾက တာ’’လုိ႔ သူက ျပန္ျပင္ၿပီး မွတ္ ခ်က္ေပးလိုက္ပါေသးတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ အရည္အေသြး
အေကာင္းဆံုး ေက်ာက္စိမ္းေတြထြက္ရွိတဲ့ မိုင္းတြင္းေနရာ အားလံုးလိုလိုကို ႏုိင္ငံျခားသားေတြခ်ဥ္းကပ္ခြင့္မရေအာင္ ပိတ္ထားပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္္မကေတာ့ ဖားကန္႔ကို ဝင္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ အခ်ိတ္အ ဆက္ေတြ ရထားခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ေတာ္ဝင္မင္းဆက္ေတြ တန္ဖိုး ထားတဲ့ တြင္းထြက္ရတနာေတြ ခိုေအာင္းရာ၊ ငွက္ဖ်ားေရာဂါပိုးထူထပ္ရာေဒသကို ေရာက္ရွိခဲ့ တယ္။ ကြၽန္မေရွ႕က ျမင္ကြင္းက ေတာ့ Star Wars ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ဝင္ခန္းတစ္ခုမွာ အရြယ္ႀကီးမား တဲ့ ပုရြက္ဆိတ္အံုႀကီးေတြ လႈပ္ရွားသြားလာေနသလိုပါပဲ။ ကြၽန္မ လွမ္းၿပီး ေထာက္လွမ္းၾကည့္တဲ့ ေနရာကဆိုရင္ေတာ့ ေတာင္ေစာင္းေပၚကို အင္းဆက္ပိုးေကာင္ေလးေတြ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး တက္ေနသလို ထင္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့အနီးကပ္လာေအာင္ ကားေမာင္းၾကည့္ေတာ့ ဒါဟာလူေတြမွန္း ထင္ထင္ရွားရွားျမင္လာရတယ္။ ေျမတူးစက္ေတြ၊ ဧရာမထရပ္ကားႀကီးေတြ၊ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြသူေတြက လမ်က္ႏွာျပင္လုိမညီမညာျဖစ္ေနတဲ့ ေျမျပင္ေပၚမွာ ေကြ႕ဝိုက္သြားလာေနပံုက တျခားၿဂိဳဟ္တစ္ခုေပၚ ေရာက္သလိုပါပဲ။ ဖားကန္႔ဟာ တစ္ခ်ိန္တုန္းကေတာ့ က်ားရဲေတြ က်က္စားၿပီး သစ္ႀကီးဝါးႀကီးေတြနဲ႔ စိမ္းလန္းစိုျပည္တဲ့ ေနရာတစ္ခုပါ။ အခုေတာ့ ကြၽန္မျမင္ရသမွ်က ဖုန္ေတြ၊ ေျမညိဳညိဳေတြပါပဲ။ အရင္တုန္းက ေက်ာက္စိမ္းကို လက္နဲ႔တူးၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေဖာက္ခဲြေရးပစၥည္းေတြ၊ အႀကီးစားယႏၲရားေတြနဲ႔ တူးၾကျပန္တယ္။ ဒီစက္ယႏၲရားႀကီးေတြ အမ်ားစုကိုေတာ့ အေမရိကန္၊ ဒါမွမဟုတ္တ႐ုတ္ကေန တင္သြင္းလာၾက တာပါ။ ဒီယႏၲရားႀကီးေတြက တေရြ႕ေရြ႕လႈပ္ရွားရင္း ေတာတစ္ ေတာလံုးကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ရွင္းပစ္လုိက္ႏုိင္တယ္။ ေတာင္ႀကီးတစ္ေတာင္လံုးကို လပိုင္းအတြင္းၿဖိဳခ်ပစ္လုိက္ႏုိင္တယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဖားကန္႔ဟာ ေသလုေျမာပါးျဖစ္ေနခဲ့ၿပီးသားပါ။
ေသြးေျမက်ရတဲ့ မေတာ္တ ဆမႈေတြကလည္း တရိပ္ရိပ္ျမင့္တက္လာပါတယ္။ အႀကီးက်ယ္ ဆံုးျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို ဥပမာ ေပးရရင္ေတာ့ ၂၀၁၅ ႏိုဝင္ဘာေလာက္ကပါ။ အဲဒီတုန္းက ေျမၿပိဳမႈမွာ လူ ေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ ေသခဲ့တယ္။ ဒီကိစၥက မီဒီယာေတြရဲ႕ ေခါင္း ႀကီးပိုင္းသတင္း ျဖစ္လာတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ခဲြေလာက္အတြင္း မိုင္းတြင္း မေတာ္တဆမႈေတြ ေၾကာင့္ ေသဆံုးသူအေရအတြက္ရာနဲ႔ခ်ီရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြက မွတ္တမ္းတင္ ထားခဲ့တယ္။
ဖားကန္႔က ေက်ာက္စိမ္းနန္း ေတာ္ မိုင္းတြင္းမွာ ညအခ်ိန္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရမေဆးေက်ာက္ ကို အလြတ္တမ္း ရွာေဖြသူေတြက ဓာတ္မီးေတြ ကိုယ္စီနဲ႔ပါ။ သံေပါက္ခြၽန္းေလးေတြ ကိုင္ၿပီး ေျမစာေတြကို လိုက္ဆြေနၾကတယ္။ ေက်ာက္စိမ္းအစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခုကို ေပါက္မိတဲ့ အသံမ်ိဳးထြက္လာမလားဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
႐ုတ္တရက္ စူးစူးဝါးဝါး အသံတစ္ခုထြက္လာတယ္။ ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္မႈနဲ႔အတူ က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ထြက္ေပၚလာတဲ့ အသံမ်ိဳးပါ။ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြေနသူေတြဟာ အဲဒီ ေခ်ာက္ ကမ္းပါး အစပ္ကေန ကမူး႐ွဴးထိုး ေျပးလႊားေရွာင္တိမ္းၾကတယ္။ မိုင္းတြင္းထဲမွာ ေက်ာက္တံုး အ စိတ္အပိုင္းႀကီးတစ္ခု ၿပိဳက်တဲ့ အသံမ်ိဳးၾကားလို႔ပါ။ ကၽြန္မရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္က မီးေရာင္နဲ႔အတူ ထိတ္လန္႔မႈေၾကာင့္ ျပဴးက်ယ္ေန တဲ့ မ်က္ဝန္းေတြ၊ ဖုန္အလိမ္းလိမ္းေပက်ံေနတဲ့ လက္ေတြ၊ ႏြမ္းနယ္ခ်ည့္နဲ႔ေနတဲ့ ေျခေထာက္ေတြကို ျမင္လႊာတစ္ခုဆီ ပိုင္းျခားၿပီး ျမင္ေနခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဒီသတိေပးမႈဟာ သတင္းမွားတစ္ခုလုိ႔ သိလုိက္ရတယ္။ ဒါေပမဲ့တစ္လေတာင္မၾကာပါဘူး။ အဲဒီေနရာမွာပဲ ေျမၿပိဳမႈ တကယ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုး လူသံုးေယာက္ေလာက္ အသက္ေပးလုိက္ရတယ္။
Credit - 7Daydaily
ေအာင္ျမင့္ျမတ္(Myanmar Youths)
ကြ်န္ေတာ္တင္သမွ်ပို႕စ္ေတြကို သင့္Android ဖုန္းထဲကေန အလြယ္တကူ ေစာင့္ေမွ်ာ္ဖတ္ရႈခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာလူငယ္သတင္းစံု မိုဘိုင္းAPK ေလးကို ဒီေနရာကိုႏွိပ္ ျပီး ဖုန္းမွာထည့္သြင္းဖတ္ရႈနိုင္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
မိဘမဲ႕ေဂဟာမ်ား၊ပရဟိတစာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို လွဴဒါန္း ေပးရန္အတြက္ ျမန္မာလူငယ္ပရဟိတ အသင္း ကို လွဴဒါန္းလိုပါက ဖုန္းနံပါတ္ 09256480246 သို႕ဆက္သြယ္လွဴဒါန္းနိုင္ပါသည္ခင္ဗ်ာ။
Post a Comment