ျပန္လည္ေတာက္ပလာေသာလိေမၼာ္ေရာင္ေန႕စြဲမ်ား

ဓာတ္ပုံ−နစ္ကီ

‘‘ေရႊအိုေရာင္ေန႔ရက္ရွည္ လိေမၼာ္ ေရာင္ေက်ာင္းႀကီးတြင္ ဘယ္အ ခ်ိန္ျပန္ေတြး..ေတြး လြမ္းစရာ ေလး...အတိတ္ဆီကို ေဝေဝဝါး ဝါးေဝ ေရးေရးၾကည့္ရင္းေလ... ေပ်ာ္စရာ ၾကည္ႏူးစရာရင္နင့္စရာ အျဖစ္မ်ားနဲ႔ဘဝကို...ေရႊေရာင္စို ေစေျမ...လိေမၼာ္ေရာင္ေကာလိပ္ (သို႔မဟုတ္)လိေမၼာ္ေရာင္အလြမ္း ေက်ာင္းတကၠသိုလ္ေျမ’’

ႏုိင္ငံေက်ာ္ေတးသံရွင္ ကိုင္ ဇာ၏ေတးသီခ်င္းသံၿငိမ့္ၿငိမ့္က ကားကက္ဆက္စပီကာအတြင္းမွ လြင့္ပ်ံလာသည္။ ေတးသြားကို သီခ်င္းတိုးတိုးလိုက္ညည္းရင္း ေဒၚစႏၵာၿငိမ္းတစ္ေယာက္   သူ ေမာင္းႏွင္လာေသာ ကားေလးကို လမ္းခ်ိဳးတစ္ခုသို႔ ေကြ႕ဝင္လုိက္ သည္။

တကၠသိုလ္မ်ား(လိႈင္နယ္ ေျမ)ဟူသည့္ စာတန္းပါ အဝင္မုခ္ ဦးေအာက္အေရာက္တြင္ေတာ့ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ ေဝးကြာခဲ့ရ ေသာ ကုကၠိဳပင္မ်ား ခပ္စိပ္စိပ္ ၿခံရံထားသည့္ လမ္းကေလးကို ေတြ႕လိုက္ရသည္။ အသက္(၁၆)၊ (၁၇)ႏွစ္အရြယ္ ၁၉၇၉၊ ၈၀ ႏွစ္မ်ားဆီက ဒီလမ္းေလးကို ေန႔စဥ္ တစ္ေန႔ ႏွစ္ႀကိမ္ျဖတ္ေလွ်ာက္ခဲ့ဖူး သည္။ သူမတို႔ငယ္စဥ္က နာမည္ႀကီးခဲ့ေသာ လိႈင္နယ္ေျမကုကၠိဳ တန္း၊ လိေမၼာ္ေရာင္အုတ္ခ်ပ္မ်ား ျဖင့္ ေဆာက္ထားသည့္ လိေမၼာ္ေရာင္ ေကာလိပ္ေခၚ ေဒသေကာ လိပ္(၂)ေက်ာင္းေတာ္ဆီသို႔ သြား ရာလမ္းကေလးပင္ျဖစ္သည္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၏ ပထမႏွစ္ေက်ာင္းသူအျဖစ္    ယေန႔ေက်ာင္းစတင္တက္ေရာက္မည့္ သမီးျဖစ္သူအား သူမ ငယ္ဘဝရွင္ သန္ခဲ့ရာ လိႈႈင္နယ္ေျမသို႔ လိုက္ပို႔ ရသည့္ ရင္ခုန္မႈကို သမီးျဖစ္သူ ကလည္း ခံစားမိပါလိမ့္မည္။

ေက်ာင္းထဲသို႔ ေျခခ်မိသည္ ႏွင့္ ျမင္လုိက္ရသည့္ ‘ပထမႏွစ္  ေမာင္မယ္သစ္လြင္မ်ားကို ႀကိဳ ဆိုပါ၏’ ဟူသည့္ဗီႏုိင္းမ်ားခ်ိတ္ ဆြဲထားသည့္ လိေမၼာ္ေရာင္အုတ္ ခ်ပ္မ်ားကာရံထားေသာ   အ ေဆာက္အအံုမ်ားက ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာသည္အထိ ပိတ္သိမ္းခံထား ရေသာ္လည္း ယခင္ကလုိပင္ ေမာင္မယ္သစ္လြင္ မ်ိဳးဆက္သစ္ ေလးမ်ားကို ေမြးထုတ္ေပးရန္ အ သင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ (လိႈင္ နယ္ေျမ) ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္သည့္ ဒီဇင္ဘာ ၄ ရက္တြင္ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားႏွင့္အတူ ေဒၚစႏၵာၿငိမ္းက့ဲသို႔ မ်ိဳး ဆက္သစ္မ်ား၏ မိဘေက်ာင္း သားေဟာင္းမ်ားလည္း ေက်ာင္း ႀကီးသို႔ အလြမ္းေျပလာေရာက္ခဲ့ ၾကသည္။

ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ မ်ားတက္ေရာက္ခြင့္မရွိဘဲ ပိတ္သိမ္းခံထားခဲ့ရသည့္ လိေမၼာ္ ေရာင္ေကာလိပ္သည္ ၂၀၁၇ ဒီဇင္ဘာ ၄ ရက္တြင္ေတာ့ မ်ိဳးဆက္သစ္လိေမၼာ္သီးေလးမ်ား၏ပံုရိပ္ မ်ားျဖင့္ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား အသက္ ဝင္စျပဳလာၿပီျဖစ္သည္။

လိေမၼာ္ေရာင္ေကာလိပ္ (သို႔မဟုတ္) ရန္ကုန္တကၠသိုလ္(လိႈင္ နယ္ေျမ)တြင္ တက္ေရာက္ခြင့္ရ သည့္ေမာင္ရဲဝင့္က ‘‘ဒီေက်ာင္း ေနရာက အရင္က ႏွစ္ေတြအၾကာ ႀကီးပိတ္ထားတာေတာ့ စာေတြထဲ မွာ ဖတ္ဖူးတယ္။ အခုႏွစ္ ျပန္ဖြင့္ တဲ့အခ်ိန္ ပထမဆံုးတက္ခြင့္ရ မယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္လိုေက်ာင္းမ်ိဳး ျဖစ္ေနမလဲဆိုတာ ေက်ာင္းမလာ ခင္ကတည္းက စိတ္လႈပ္ရွားမိ တယ္’’ဟု ေျပာျပသည္။

ဦးသန္႔အေရးအခင္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္ ၁၉၇၆ တြင္ ေဒသေကာ လိပ္မ်ား  ဖြင့္လွစ္ခဲ့ရာ လိႈင္ၿမိဳ႕ နယ္ရွိ လိေမၼာ္ေရာင္အေဆာက္ အအံုမ်ားသည္ ေဒသေကာလိပ္ (၂) ျဖစ္တည္လာခဲ့ရသည္။

၁၉၈၁ တြင္ ေဒသေကာလိပ္ ပညာေရးစနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရာ ရန္ကုန္ရွိ ေဒသေကာလိပ္(၁) ဗိုလ္တေထာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေဒသ ေကာလိပ္(၂) လိႈင္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ေဒ သေကာလိပ္(၃) ၾကည့္ျမင္တိုင္ ၿမိဳ႕နယ္ဟူသည့္ ေဒသေကာလိပ္ သံုးခုကို RASU (ရာဇူး)ဟုေခၚ သည့္ ပင္မရန္ကုန္ဝိဇၨာသိပၸံတကၠ သိုလ္၏တကၠသိုလ္ခြဲမ်ားအျဖစ္ ဆက္ဆက္အသံုးျပဳခဲ့သည္။

၁၉၈၄ တြင္ေတာ့ အျခားၿမိဳ႕ နယ္မ်ားမွ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ခြဲ မ်ာကို ပိတ္သိမ္းလိုက္ၿပီး လိႈင္နယ္ေျမရွိ လိေမၼာ္ေရာင္အေဆာက္အ အံုကိုသာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ (လိႈင္နယ္ေျမ)ဟူ၍ ၁၉၉၆ အထိ ဆက္လက္အသံုးျပဳခဲ့သည္။

ထို႔ေနာက္ ေက်ာင္းသားမ်ား ဆႏၵျပမႈ တစ္ေက်ာ့ျပန္ျဖစ္ပြားခဲ့ သည့္ ၁၉၉၆ ေက်ာင္းသားလႈပ္ ရွားမႈေနာက္ပိုင္းမွစကာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္အပါအဝင္ ၿမိဳ႕တြင္းရွိ တကၠသိုလ္ႏွင့္ေကာလိပ္ေက်ာင္း အမ်ားစုကို ပိတ္သိမ္းခဲ့ၿပီး တကၠ သိုလ္၊ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားကို ၿမိဳ႕စြန္၌ ေက်ာင္းမ်ားေဆာက္လုပ္၍ ေရႊ႕ ေျပာင္းတက္ေရာက္ေစခဲ့သည္။ လိေမၼာ္ေရာင္ေကာလိပ္ကိုလည္း လံုးဝအသံုးမျပဳဘဲ  ပိတ္သိမ္းခဲ့ သည္။

၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ လိေမၼာ္ ေရာင္ေကာလိပ္အေဆာက္အအံု မ်ားကို ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ေသာ္ လည္း တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ မဟုတ္ခဲ့ ဘဲ ရန္ကုန္ပညာေရးတကၠသိုလ္ ေလ့က်င့္ေရးအထက္တန္း ေက်ာင္း၏မူလတန္းေက်ာင္း သားေလးမ်ားတက္ေရာက္ရာ ေက်ာင္းခြဲေလးအျဖစ္  အသံုး ျပဳခဲ့သည္။

ယင္းသို႔ျဖင့္ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ အၾကာ ၂၀၁၇ ဇြန္လခန္႔တြင္ေတာ့တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားႏွင့္ ေဝးကြာခဲ့ရ ေသာ လိေမၼာ္ေရာင္အေဆာက္ အအံုမ်ားကို တကၠသိုလ္ေက်ာင္း သား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား ျပန္လည္အ သံုးျပဳႏိုင္ရန္ ျပင္ဆင္မြမ္းမံမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္။

‘‘ျပန္ဖြင့္မယ္ စၾကားက တည္းက ေပ်ာ္ခဲ့ရတာ။ ဘယ္အ တန္းေတြ ထားမယ္ေတာ့ ကိုယ္ မသိဘူးေပါ့ေနာ္။ သမီးက ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ေလွ်ာက္ထားေပမယ့္ ဒီမွာတက္ရလိမ့္မယ္မထင္ဘူး။ ေက်ာင္းအပ္မွ ဒီမွာဆိုေတာ့ သမီး ထက္ ကိုယ္က ပိုေပ်ာ္သြားတယ္။ ဒီလုိျမင္ခ်င္တာ ၾကာၿပီေလ’’ဟု ေဒသေကာလိပ္(၂)ေက်ာင္းသူ ေဟာင္း ေဒၚစႏၵာၿငိမ္းကဆိုသည္။

ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့သည့္အတုိင္း ၂၀၁၇-၁၈ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၏ပထမႏွစ္ အထူးျပဳဘာသာရပ္ ၂၅ ခုသို႔ တက္ေရာက္ခြင့္ရေသာ ေက်ာင္း သား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားသည္ လိေမၼာ္ေရာင္ေကာလိပ္ (သို႔မ ဟုတ္) ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ (လိႈင္ နယ္ေျမ)တြင္ ေျခခ်ခြင့္ရခဲ့ၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္မွစကာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ပထမႏွစ္၊ ဒုတိယႏွစ္ အတန္းမ်ားကို လိႈင္နယ္ေျမတြင္ ဖြင့္လွစ္မည္ျဖစ္ၿပီး တတိယႏွစ္ႏွင့္ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ရန္ ကုန္တကၠသိုလ္ပင္မတြင္ တက္ ေရာက္ခြင့္ရမည္ျဖစ္သည္။

‘‘ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ပင္မ ဘက္ကလည္း ဘြဲ႕ႀကိဳတန္းေတြ ျပန္ဖြင့္တာ ေလးႏွစ္ဆိုေတာ့ စာ သင္ေဆာင္ေတြ ျပည့္ေနၿပီ။ လိႈင္ နယ္ေျမက ဒီေနရာကလည္း အစ ကတည္းက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အပိုင္ဆိုေတာ့ ဒါကို ျပန္ျပင္ၿပီး ပထမႏွစ္ေတြ ထားတာေပါ့’’ဟု ရန္ကုန္တကၠသိုလ္(လိႈင္နယ္ေျမ) ျပန္ဖြင့္ရျခင္းအေၾကာင္းကို အ ဆင့္ျမင့္ပညာဦးစီးဌာန ၫႊန္ၾကား ေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာသိန္းဝင္း က ေျပာသည္။

ေက်ာင္းပရဝဏ္အတြင္းရွိ လိေမၼာ္ေရာင္အေဆာက္အအံုစာ သင္ေဆာင္ သီေရတာႀကီးမ်ားက လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ကကဲ့ သို႔ပင္ ခံ့ခံ့ညားညားျဖင့္ မ်ိဳးဆက္ သစ္မ်ားကို ႀကိဳလင့္ေနသည္။ သင္တန္းသားအနည္းဆံုး ၃၀၀ ခန္႔ ဝင္ဆံ့ၿပီး ျမင့္ရာမွ နိမ့္ရာသို႔ ေလွ်ာဆင္းသြားေသာ စာသင္ခံု တန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ သစ္လြင္ေသာ သီေရတာႀကီးမ်ားသည္ မ်ိဳးဆက္ သစ္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ မ်ားအထူးစိတ္ဝင္စားသည့္ အရာ မ်ားျဖစ္သည္။

‘‘တကၠသိုလ္ဆို State ေက်ာင္းတုန္းကလို ခံုရွည္ေလး ေတြနဲ႔ပဲျမင္ဖူးတာ။ အခုက စာသင္ခန္းအက်ယ္ႀကီးနဲ႔ ခံုရွည္ႀကီးေတြ ပါတဲ့ သီေရတာေတြ၊  အဲဒါ သ ေဘာအက်ဆံုးပဲ’’ဟု ပထမႏွစ္ ေက်ာင္းသူ မေအးသန္႔ဇင္က ေျပာသည္။

သစ္ပင္ႀကီးမ်ား၊ ကုကၠိဳပင္ တန္းမ်ား အရိပ္ျဖင့္ ေအးျမသည့္ လိေမၼာ္ေရာင္ေကာလိပ္နယ္ေျမ က်ယ္က်ယ္က ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား စာသင္ခ်ိန္အၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္ရယ္ေမာစကားဝိုင္းဖြဲ႕ႏုိင္ မည့္ ေနရာေကာင္းမ်ားျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ ႏွင့္ ယခုအခ်ိန္ကာလ မ်ားစြာျခား နားေသာ္လည္း ေခတ္အဆက္ ဆက္ဖက္ရွင္ေရစီးမ်ားကို ေလ့ လာႏိုင္သည့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း သူမ်ား၏ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈက သမိုင္းတစ္ပတ္လည္သည္ဟူ သည့္စကားအတြက္ သက္ေသဟု ဆိုရမလိုျဖစ္သည္။

ေဒၚစႏၵာၿငိမ္းတို႔ေခတ္က ေဒသေကာလိပ္ေက်ာင္းသူမ်ား သည္ ခ်ည္လံုခ်ည္၊ အက်ႌခါးတို ကို ဝတ္ဆင္ေလ့ရွိခဲ့သည္။ ယေန႔ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာခ်ိန္တြင္လည္း ဖက္ရွင္ေရစီးတစ္ပတ္လည္ကာ မ်ိဳးဆက္သစ္ ေက်ာင္းသူေလး မ်ားက ယင္းဖက္ရွင္အတိုင္း။ မ ေျပာင္းလဲသည့္ လိေမၼာ္ေရာင္အ ေဆာက္အအံုမ်ားကို ၎တို႔ေခတ္ က ဖက္ရွင္ျဖင့္ ေက်ာင္းသူေလး မ်ား၏ပံုရိပ္က အားျဖည့္လိုက္ သည့္အခါ လိေမၼာ္ေရာင္ကို လြမ္း ေသာ အလြမ္းမ်ား ေျပသြားေစခဲ့ သည္ဟု ေဒၚစႏၵာၿငိမ္းကဆိုသည္။

ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ တကၠ သိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ အသံုးမျပဳခဲ့သည့္ လိေမၼာ္ေရာင္ ေကာလိပ္နယ္ေျမသာယာေရးအ တြက္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွတာဝန္ရွိသူမ်ားကလည္း   ႀကိဳးစားျပင္ ဆင္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။

‘‘စာသင္ခန္းေတြကေတာ့ အဆင္သင့္ပါပဲ။ ေက်ာင္းပရဝဏ္ ကေတာ့ ျပင္ဆင္ေရးေတြ၊ တခ်ိဳ႕ အပိုင္းေတြလုပ္တုန္းေပါ့။ အစ ကေတာ့ ဒီလုိပဲေပါ့။ တစ္ပတ္၊ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ အ ဆင္ေျပသြားမွာပါ။ ျပန္ဖြင့္တာ ကကို ေပ်ာ္စရာပဲေလ’’ဟု ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ကထိကဆရာမ တစ္ဦးက ေျပာသည္။

လိႈင္နယ္ေျမရွိ    စာသင္ ေဆာင္မ်ားအနက္ တစ္ထပ္စာ သင္ေဆာင္မ်ား၊ သီေရတာမ်ား ပါဝင္သည့္ စာသင္ေဆာင္ႀကီး မ်ား၊ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ မ်ားအသံုးျပဳမည့္ ေက်ာင္းအိမ္ သာမ်ားကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေန ၿပီး ျပင္ဆင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းပရဝဏ္ရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေက်ာင္းဖြင့္လွစ္ သည့္ေန႔အထိ ေဆာင္ရြက္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။  

ထုိ႔အျပင္     တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားဘဝ၏အမွတ္တရ မ်ားရွိေနမည့္ တကၠသိုလ္အ ေဆာင္မ်ားကိုလည္း နယ္မွ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ လာတက္သည့္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအ တြက္ စီစဥ္ေပးထားသည္။ လိေမၼာ္ေရာင္ေကာလိပ္ႏွင့္ မေဝးသည့္ လိႈင္နယ္ေျမတြင္ပင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ခုနစ္ထပ္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူအေဆာင္သစ္ႀကီးမ်ား ေဆာက္လုပ္ေပးထားသည္။ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအ တြက္ ေနထုိင္ရန္အသင့္၊ အခန္း တြင္း အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းအ ျပည့္အစံု၊ လံုၿခံဳေရးေဆာင္ရြက္ ထားမႈမ်ားက ၁၉၉၆ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား မ်ားအတြက္ မရဖူးေသာ အခြင့္ ထူးမ်ားျဖစ္သည္။

ေက်ာင္းပရဝဏ္က်ယ္ဝန္း ျခင္းေၾကာင့္ ပထမဆံုး ေက်ာင္းစ ဖြင့္လွစ္သည့္ေန႔တြင္ စာသင္ခန္း ရွာမေတြ႕ျခင္းကလည္း ေက်ာင္း သားသစ္မ်ားကို တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ရင္းႏွီးမႈတိုးေစခဲ့သည္။

ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေက်ာ္တကၠ သိုလ္ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ ဘဝကို ၿမိဳ႕ျပင္တြင္ ရွာေဖြေနရ သည့္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ မ်ားအတြက္ သမိုင္းအစဥ္အလာ ေကာင္းမ်ားရွိခဲ့သည့္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္(လိႈင္နယ္ေျမ) ျပန္ လည္ဖြင့္လွစ္ျခင္းက စာအုပ္ထဲ တြင္သာ ဖတ္ခြင့္ရခဲ့ေသာ တကၠ သိုလ္ဘဝ၊ တကၠသိုလ္အလွကို ကိုယ္တုိင္ခံစားရေတာ့မည့္အခြင့္ အေရးရရွိလာျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

Ref -7Daydaily